Türkiye ekonomisinin çalkantılı olduğu son birkaç yılda, vatandaşın alım gücü ciddi anlamda düşmüş olsa da bankacılık sektörü, eşi benzeri görülmemiş bir büyüme kaydetti. Mesela geçtiğimiz yıl, bankacılık sektörünün kârı yüzde 366 artış gösterdi. Aynı dönemde yıllık enflasyon yüzde 64,27 seviyelerindeyken bankaların devasa büyümesi, kamuoyunda istemsiz bir rahatsızlık oluşturdu.
Ancak sektör paydaşları, son birkaç yıldır daha fazla kâr ediyor olmalarına rağmen, içinde bulundukları durumdan çok da memnun değiller gibi görünüyor. Hatta bankacılık sektörü temsilcileri, Hazine ve Maliye Bakanlığı ile bir görüşme gerçekleştirmek ve yaşadıkları sorunları anlatmak istiyorlar. Peki bankalar, tam olarak neyden rahatsızlar?
Bankalar, “enflasyon muhasebesi”ne geçmek istiyorlar
Reuters tarafından paylaşılan bir habere göre bankacılık sektörü, “enflasyon muhasebesi” uygulamasına geçiş yapmak istiyorlar. Ancak bunun için hükûmetin onayı gerekiyor ve yetkililer, 2021, 2022 ve 2023 yılları için bu konuda bir onay vermediler. Sektör paydaşları, tam da bundan kaynaklı olarak Hazine ve Maliye Bakanlığı ile görüşmek istiyorlar.
Peki nedir bu enflasyon muhasebesi?
Enflasyon muhasebesi, enflasyonun yüksek olduğu ülkelerdeki gerçek mali durumunu göstermek amacıyla yapılan hesaplamalardır. Bunu kaba bir yaklaşımla şöyle anlatalım; Kasım 2023’te aldığınız maaş, Kasım 2022’de aldığınız maaşın 2 katına çıkmış olsun. Sadece bu koşullara baktığımızda alım gücünüz 2 katına çıkmış demektir. Ancak geçtiğiniz yıl 10 liraya aldığınız bir malın fiyatı bu yıl 20 TL olduysa, enflasyon muhasebesine göre aslında alım gücünüz değişmemiştir.
Sektör temsilcilerine göre enflasyon muhasebesi yapılsa bazı bankaların zarar ettiği ortaya çıkacak!
İşte bankacılık sektöründe rahatsızlık yaratan mesele de tam olarak bu. Sektör temsilcileri, rakamların gösterdiği kârlılığın çok yüksek olduğunu ancak gerçekte böyle bir şey olmadığını söylüyorlar. Temsilcilere göre bankalar, enflasyon muhasebesi yapmaya başlarsa kârlılıkları yarı yarıya düşecek. Hatta bazı bankaların zarar ettikleri ortaya çıkacak. Bu da kamuoyundaki imajın düzelmesini ve gerçeklerin ortaya çıkmasını sağlayacak.
Hükûmetin bankalarla ne derdi var ki enflasyon muhasebesi uygulattırmıyor?
Enflasyon muhasebesi, sadece şirketlerin gelir gider tablolarını oluşturmuyor. Bununla birlikte, bir firmanın ödeyeceği vergi tutarını da enflasyon muhasebesi belirliyor. Sistemin uygulanmaması hâlinde daha yüksek tutarlarda vergi ödemesi yapılıyor. İşte Reuters’a konuşan yetkililerden biri de buna parmak bastı. Sektör paydaşlarının inanışlarına göre gelir kaybı yaşamak istemeyen hükûmet, enflasyon muhasebesi uygulamasını bankacılık sektörünün dışında tutuyor.
